దలైలామా చేసిన వ్యాఖ్యలు భారతదేశం, చైనాల మధ్య 16వ రౌండ్ కార్ప్స్ కమాండర్-స్థాయి సమావేశాలకు ముందు వచ్చాయి, ఇది జూలై 17న ప్రారంభం కానుంది.. భారత, చైనాలు చర్చల ద్వారా శాంతియుత మార్గాల ద్వారా సరిహద్దు వివాదాన్ని పరిష్కరించుకోవాలని టిబెట్ ఆధ్యాత్మిక నాయకుడు దలైలామా శుక్రవారం చెప్పారు. దలైలామా చేసిన వ్యాఖ్యలు భారతదేశం మరియు చైనా మధ్య 16 వ రౌండ్ కార్ప్స్ కమాండర్-లెవల్ సమావేశాలకు ముందు వచ్చాయి, తూర్పు లడక్ విభాగంలో వాస్తవ నియంత్రణ రేఖ వెంట రెండు దేశాల మధ్య 2020 లో గాల్వాన్ ఘర్షణలు జరిగాయి.ఈ నేపథ్యంలో ఈ వాక్యాలు చేశారు. 14వ దలైలామా ఈరోజు ధర్మశాలలోని తన ఆశ్రమం నుండి జమ్మూలో కొంచెం సేపు ఆగిన తర్వాత లడఖ్‌కు బయలుదేరారు. పొరుగువారుతో(చైనా)త్వరగా లేదా తరువాత మీరు చర్చలు, శాంతియుత మార్గాల ద్వారా ఈ సమస్యను పరిష్కరించుకోవాలి. సైనిక బలగాల వినియోగం పాతది” అని దలైలామా అన్నారు. 87 ఏళ్ల ఆధ్యాత్మికవేత్త అంతకుముందు జమ్మూలో నిన్న విలేకరులతో మాట్లాడుతూ, చైనాలోని మెజారిటీ ప్రజలు తాను చైనా నుండి స్వాతంత్ర్యం కోరుకోవడం లేదని కానీ అర్థవంతమైన స్వయంప్రతిపత్తిని, టిబెటన్ బౌద్ధ సంస్కృతిని కాపాడాలని కోరుకుంటున్నానని చెప్పారు. టిబెటన్ ఆధ్యాత్మికవేత్త లడఖ్ పర్యటనపై చైనా అభ్యంతరం వ్యక్తం చేయడంపై అడిగిన ప్రశ్నకు బదులిస్తు “చైనా ప్రజలు కాదు, కొందరు చైనీస్ కరడుగట్టినవారు నన్ను వేర్పాటువాదిగా పరిగణిస్తున్నారు. ఇప్పుడు, ఎక్కువ మంది చైనీయులు దలైలామా స్వాతంత్ర్యం కోరుకోవడం లేదని, అయితే చైనాలో అర్ధవంతమైన స్వయంప్రతిపత్తిని మరియు టిబెటన్ బౌద్ధ సంస్కృతిని కాపాడాలని కోరుకుంటున్నారని గ్రహించారు” అని దలైలామా అన్నారు. టిబెటన్ బౌద్ధమతంపై ఎక్కువ మంది చైనీయులు ఆసక్తి చూపుతున్నారని దలైలామా చెప్పారు. “టిబెటన్ బౌద్ధమతం నిజంగా జ్ఞానం మరియు సంప్రదాయం మరియు చాలా శాస్త్రీయ మతం అని కొందరు చైనీస్ పండితులు గ్రహించారు.”
టిబెటన్ ఆధ్యాత్మికవేత్త జమ్మూ కాశ్మీర్ , కేంద్రపాలిత ప్రాంతం లడఖ్‌లో రెండు రోజుల అధికారిక పర్యటనలో ఉన్నారు. 2020లో COVID-19 మహమ్మారి వ్యాప్తి చెందిన తర్వాత ధర్మశాలలోని తన స్థావరం వెలుపల దలైలామా చేస్తున్న మొదటి అధికారిక పర్యటన ఇది. జమ్మూ కాశ్మీర్‌లో ఆర్టికల్ 370 రద్దు చేసిన తర్వాత ఈ ప్రాంతాన్ని ఆయన మొదటిసారి సందర్శించడం ప్రాధాన్యతను సంతరించుకుంది. చైనా అంతర్గత వ్యవహారాల్లో జోక్యం చేసుకున్నందుకు, టిబెట్‌కు సంబంధించిన అంశాలను ఉపయోగించడం మానేయాలని పేర్కొంటూ, దలైలామా తన 87వ పుట్టినరోజు సందర్భంగా ఆయనకు శుభాకాంక్షలు తెలిపినందుకు ప్రధాని మోదీని బీజింగ్ ఇటీవల విమర్శించినందున ఆధ్యాత్మికవేత్త పర్యటన చైనాకు కోపం తెప్పించే అవకాశం ఉంది. విదేశాంగ మంత్రిత్వ శాఖ చైనా విమర్శలను తప్పుబట్టింది. భారతదేశంలో దలైలామాను అతిథిగా పరిగణించడం ప్రభుత్వ స్థిరమైన విధానం అని పేర్కొంది. అదే సమయంలో, ఫింగర్ ఏరియా, గాల్వాన్ వ్యాలీ, హాట్ స్ప్రింగ్స్ మరియు కొంగ్రుంగ్ నాలాతో సహా పలు ప్రాంతాల్లో చైనా సైన్యం చేసిన అతిక్రమణలపై ఏప్రిల్-మే 2020 నుండి భారతదేశం మరియు చైనా మధ్య ప్రతిష్టంభన నెలకొంది. జూన్ 2020లో గాల్వాన్ వ్యాలీలో చైనా దళాలతో హింసాత్మక ఘర్షణల తర్వాత పరిస్థితి మరింత దిగజారింది.
